Yerli Navlun Faturası Nedir Nasıl Düzenlenmesi Gerekir İspat Vasıtası Olarak Kabul Edilmekte midir? (Konuk Yazar SMMM Hüseyin Yörükoğlu)
Not: Makaleler yazarın kişisel görüşünü ifade etmekte olup kaleme alındığı tarihteki mevzuat düzenlemeleri açısından geçerlidir. Daha sonra meydana gelecek değişimler uygulamada farklılık yaratabilir. Bu nedenle makale tarihini göz önünde bulundurunuz.
09.06.2021
Konu: Yerli Navlun Faturası Nedir? Nasıl Düzenlenmesi Gerekir? İspat Vasıtası Olarak Kabul Edilmekte midir?
Navlun, bir malın bir ülkeden başka bir ülkeye kara, hava ve deniz olmak üzere tüm taşımacılık yolları vasıtasıyla taşınması sırasında ödenen ücret olarak tanımlanmaktadır.
Navlun faturası ise, alışverişi yapılan malın satış faturasında navlun bedelinin mal bedeline dahil ya da ayrı olarak gösterilmesi işlemlerinin bütünüdür.
İki tür navlun faturası vardır:
Onaylı Navlun Faturası: Bu fatura türü ithalatta gümrüklere gösterilen orijinal faturaların, ithalat yapılmış ülkenin konsolosluklarından onay almış olmasının zorunluluğunun göstergesidir.
Yerli Navlun Faturası: Bir kopyası gümrük beyannamesi içerisine eklenen, içinde KDV iadesi de bulunan fatura türüdür. Yerli navlun faturasında ihracatçının adı, unvanı ve adresi, faturanın numarası ve düzenlenme tarihi, malın Türk menşeli ibaresi, teslim ve ödeme şekli, malın brüt ağırlığı, aracı ve muhabir bankaların isimleri bulunur ve hepsi eksiksiz olmalıdır.
VUK2015/2- maddesinde, “ Kayıt ve belgelerde Türk para birimi kullanılır. Belgeler, Türk parası karşılığı gösterilmek şartıyla, yabancı para birimine göre de düzenlenebilir. Şu kadar ki yurt dışındaki müşteriler adına düzenlenen belgelerde Türk parası karşılığı gösterilme şartı aranmaz.” denildiğinden yabancı para birimine göre düzenlenecek yerli navlun faturalarında Türk parası karşılığı gösterilmeyebilecektir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 14/1 maddesinde ise, “Transit ve Türkiye ile yabancı ülkeler arasında yapılan taşımacılık işlerinde, Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek taşıma işleri vergiden müstesnadır.” ( “Cumhurbaşkanı” ibaresi daha önce “Bakanlar Kurulu” ibaresi şeklinde idi) denilmekte olup 84/8889 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile transit ve Türkiye ile yabancı ülkeler arasında deniz, hava, karayolu ve demiryolu ile yapılan yük ve yolcu taşıma işlemleri KDV’den istisna edilmiştir.
Dış ticarette; ticari fatura, proforma fatura, konsolosluk faturası, navlun faturası, tasdikli fatura vs. gibi faturalar ile fatura niteliğinde sayılan Karayolu Taşıma Belgesi, Deniz Konşimentosu, ATR Dolaşım Belgesi, EUR. Dolaşım Belgesi, A. T. A. Karnesi, Helal Belgesi, TIR Karnesi vs. gibi belgeler fatura gibi değerlendirilmekte ve ispat vasıtası olarak kabul edilmektedir. (Av. A. Nurcan EROL-Erol Hukuk Bürosu)
İhracat faturası ile navlun faturasını karıştırmamak gerekmekte olup, ihracat faturası mal ihracatı ya da hizmet ihracatı yapan firmaların düzenlemesi gereken fatura türüdür. İhracat faturaları “mal ihracatı” ve “hizmet ihracatı” olarak 2’ye ayrılmaktadır.
(Hazırlayan: Hüseyin Yörükoğlu, SMMM)