Serbest Meslek Erbabının Bilirkişilik Ücreti Vergi İstisnasına Tabi Midir. (Konuk Yazar SMMM Hüseyin Yörükoğlu)

Not: Makaleler yazarın kişisel görüşünü ifade etmekte olup kaleme alındığı tarihteki mevzuat düzenlemeleri açısından geçerlidir. Daha sonra meydana gelecek değişimler uygulamada farklılık yaratabilir. Bu nedenle makale tarihini göz önünde bulundurunuz.

 

18.03.2024

 

Konu: Serbest Meslek Erbabının Bilirkişilik Ücreti Vergi İstisnasına Tabi Midir?

 

Gelir Vergisi Kanunun 65 ve 66’ıncı maddeleri gereğince, her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır. Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.

 

Örneğin, eczanesi olan eczacılar, serbest çalışan mali müşavirler ve inşaat mühendisleri, muayenesi olan diş hekimi veya doktorlar, sigorta acenteliği yapanların v.b. mesleki faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları serbest meslek kazancıdır.

 

Yani, serbest meslek faaliyetini mutat meslek halinde ifa edenler, serbest meslek erbabıdır. Serbest meslek faaliyetinin yanında meslekten başka bir iş veya görev ile devamlı olarak uğraşılması bu vasfı değiştirmez.

 

Kısacası, serbest meslek erbabının bilirkişilik yapması serbest meslek erbabı vasfını değiştirmez.

 

Esas konumuza gelirsek, 319 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nin 4/6’ncı maddesi gereğince yönetim ve denetim kurulu üyelerine ödenen huzur hakkı, bilirkişilere, resmi arabuluculara, eksperlere, spor hakemlerine, sporculara yapılan ödemeler gibi ücret sayılan ödemelerin vergilendirilmesinde, vergi istisnanın uygulanması gerekmektedir.

 

Bu bağlamda da Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın, 05.05.2022 tarihli ve 59387 sayılı yazısında, bir işverenin yanında ücretli olarak çalışmayan bilirkişilere yapılan ödemelerde vergi istisnasının uygulanacağı, bildirilmiştir.

 

Yani, bir bilirkişinin vergi istisnasından yararlanılmasının şartı, serbest meslek kazancı elde edip etmemesi değil, bir bilirkişinin sadece bilirkişi ücreti elde edip, başka bir işverenden ücret geliri elde etmemesidir.

 

Sonuç olarak ve özetle, örneğin mimarlık bürosu olan bir kişi elde ettiği serbest meslek kazancının yanı sıra, ücret olarak sadece bilirkişi ücreti alıyor ise o bilirkişinin bir ayda elde ettiği ücretinden aylık asgari ücreti aşmayan kısmı için 01.01.2022 tarihinden bu yana gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılmaması gerekmektedir. Ancak, ilgili mevzuata rağmen hala kesinti yapılmaktadır.

 

Diğer taraftan bu tarife uyan bilirkişilerin 01.01.2022 tarihinden bu yana kesilen vergilerinin iadesi için ilgili vergi dairelerine başvurmaları gerekmektedir. 

 

İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı ile yaptığımız görüşmelerde de bu hususlar teyit edilmiştir.

 

(Hazırlayan: Hüseyin Yörükoğlu, SMMM)

PDF