Mükellefiyeti Vergi Dairesince Re’sen Terkin Edilen Bir Şirketin Ticari Faaliyeti Sona Ermiş midir? (Konuk Yazar SMMM Hüseyin Yörükoğlu)

Not: Makaleler yazarın kişisel görüşünü ifade etmekte olup kaleme alındığı tarihteki mevzuat düzenlemeleri açısından geçerlidir. Daha sonra meydana gelecek değişimler uygulamada farklılık yaratabilir. Bu nedenle makale tarihini göz önünde bulundurunuz.

 

03.03.2021

 

Konu: Mükellefiyeti Vergi Dairesince Re’sen Terkin Edilen Bir Şirketin Ticari Faaliyeti Sona Ermiş midir?

 

Zaman zaman bazı şirketlerin mükellefiyet kayıtlarının vergi dairesince re’sen terkin edildiğini okur ve duyarız.

 

Re’sen terk İle ilgili Vergi Usul Kanunu’nun 160/1,2’incı maddesi aşağıdadır:

“İşi bırakmanın bildirilmesi:

 

Madde 160 – 153 üncü maddede yazılı mükelleflerden işi bırakanlar, keyfiyeti vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar.

           

İşi bırakma bildiriminde bulunmayan bir mükellefin işi bıraktığının tespit edilmesi veya yapılan araştırma ve yoklamalar sonucunda bilinen adreslerinde bulunamaması ve başka bir adreste faaliyetine devam ettiğine dair bilgi edinilememesi veya başkaca bir ticarî, ziraî ve meslekî faaliyeti olmadığı halde münhasıran sahte belge düzenlemek amacıyla mükellefiyet tesis ettirdiğinin vergi incelemesine yetkili olanlarca düzenlenen rapor ile tespit edilmesi ve mükellefiyet kaydının devamına gerek görülmediğinin raporda belirtilmesi halinde, mükellef (matrahlı veya matrahsız beyanname verenler dahil) işi bırakmış addolunur ve mükellefiyet kaydı vergi dairesince terkin edilir. Bu durum, ilgili kamu kurum ve kuruluşu ile kamu kurumu niteliğindeki meslek üst kuruluşuna da bildirilir.”

 

Bu bağlamda, mükelleflerin işlerini bıraktıklarında durumu vergi dairesine bildirmeleri esas olmakla birlikte, mükellefler zaman zaman işi bırakma bildiriminde bulunmamakta ve bir mükellefin işi bıraktığının tespit edilmesi halinde işi bırakmış sayılmakta veya mükellefin yapılan araştırma ve yoklamalar sonucunda bilinen adreslerinde bulunamaması ve başka bir adreste faaliyetine devam ettiğine dair bilgi edinilememesi halinde mükellef işi bırakmış sayılıp, mükellefiyet kaydı vergi dairesince terkin edilebilmektedir.

 

Örneğin,  vergi dairesi müdürlüğünün bir mükellefine ilişkin olarak adresinde yapacağı yoklamada o mükellefin adresinde bulunmaması, çevreden adı geçen şirketin bir kaç yıl önce adresi tek ettiği bilgisinin alınması veya aynı adreste başka bir mükellefin faaliyet gösterdiğinin tespit edilmesi halinde söz konusu şirketin mükellef kaydı re’sen terkin edilecektir.

 

İlgili vergi dairesi tarafından yapılan bu tespitler, söz konusu şirketin vergi mükellefiyeti açısından işi bıraktığı anlamına gelmektedir.

Ancak, mükellefiyeti re’sen terkin edilen bu şirketin mutlaka ticareti de terk ettiği söylenemez. Diğer bir anlatımla vergi mükellefiyetini yerine getirmeyen bir şirketin ticareti de terk ettiği sonucuna varılamaz.

 

Bir şirketin sona erme sebepleri Türk Ticaret Kanunu’nun çeşitli maddelerinde belirtilmiş olup,  örneğin, anonim şirketin özel haller dahil sona erme sebepleri TTK 529, 530 ve 531’inci maddelerde, limited şirketle ilgili sona erme sebepleri de 636’ıncı maddede sayılmıştır.

 

Diğer taraftan, şirketlerin sona ermesi halinde sona ermenin tescil ve ilan edileceği yine TTK’nın çeşitli maddelerinde hüküm altına alınmıştır.

 

Dolayısıyla, şirketlerin çeşitli sebepler dolayısıyla sona ermeleri halinde TTK’nın ilgili maddeleri gereğince ticaret siciline tescil ve ilan ettirilmesi gerekmektedir.

 

Diğer taraftan İcra İflas Kanunu'nun md.44/1 hükmü gereği ticareti terk eden bir tacir 15 gün içinde keyfiyeti kayıtlı bulunduğu ticaret siciline bildirmeye ve bütün aktif ve pasifi ile alacaklılarının isim ve adreslerini gösteren bir mal beyanında bulunmaya mecburdur.

 

Netice itibariyle, bir şirketin vergi dairesince mükellefiyet kaydının re’sen terkin edilmesi o şirketin mutlaka ticari faaliyetinin de sona erdiği anlamına gelmemekte, söz konusu şirketin ticari faaliyetinin devam edip etmediğinin tespiti için ilgili ticaret sicil müdürlüğünden o şirketin durumunun araştırılması gerekmektedir.

 

(Hazırlayan: Hüseyin Yörükoğlu, SMMM)

PDF